Nhiều người vẫn chưa tìm được lời giải đáp phù hợp cho câu hỏi này mỗi dịp Tết đến xuân về.
Lễ cúng tất niên là một trong những nghi lễ quan trọng nhất trong năm, thể hiện lòng biết ơn của con cháu đối với tổ tiên và cầu mong một năm mới an lành, hạnh phúc. Đây cũng là dịp để các thành viên trong gia đình sum họp, cùng nhau dọn nhà và chuẩn bị đón Tết Nguyên Đán.
Cúng tất niên không chỉ là dịp để gia đình sum họp, cùng nhau nhìn lại một năm đã qua mà còn là nghi thức quan trọng để tiễn đưa các vị thần linh đã đồng hành suốt năm và đón rước những vị thần mới, mang đến may mắn cho năm mới. Đây là dịp để con người bày tỏ lòng biết ơn đối với tổ tiên và cầu xin sự phù hộ, độ trì. Tuy nhiên, trên thực tế không phải ai cũng biết thời điểm, vị trí cúng tất niên phù hợp.
Lễ cúng tất niên mang ý nghĩa chủ yếu là tạ ơn các vị gia thần và gia tiên, đồng thời mời tổ tiên về sum họp, ăn Tết cùng con cháu. Vì vậy, nghi thức này thường được các gia đình thực hiện trong nhà, tại bàn thờ gia tiên, tạo không gian trang nghiêm và ấm cúng.
Việc cúng tất niên trong nhà vừa mang đến không khí ấm cúng, sum vầy cho gia đình vừa giúp mọi người chủ động hơn trong việc chuẩn bị lễ cúng, tạo điều kiện thuận lợi để thể hiện lòng thành kính với tổ tiên và tránh những bất tiện do thời tiết gây ra.
Nhiều gia đình có không gian rộng rãi có thể tổ chức lễ cúng tất niên ngoài trời, tận dụng không gian thoáng đãng của sân vườn để bày tỏ lòng thành kính. Gia chủ cần đặt mâm cỗ tại nơi thoáng khí, sạch sẽ.
Dù cúng trong nhà hay ngoài trời, mâm cúng tất niên cần được chuẩn bị chu đáo với đầy đủ các lễ vật truyền thống. Trong đó, hương đèn, trầu cau, hoa tươi, mâm ngũ quả, mâm cỗ cúng là những lễ vật chính mà gia chủ cần chuẩn bị để dâng lên ban thờ gia tiên.
Mâm cỗ cúng tất niên là trung tâm của nghi lễ, thể hiện sự thành kính của con cháu đối với tổ tiên. Mặc dù có sự đa dạng về các món ăn tùy theo từng vùng miền nhưng mâm cỗ vẫn phải giữ được những yếu tố cơ bản và mang đậm nét văn hóa truyền thống.
Lễ cúng tất niên thường được thực hiện vào ngày cuối năm, tuy nhiên thời gian có thể linh động tùy theo điều kiện của mỗi gia đình. Điều quan trọng nhất là gia chủ cần cúng vào thời gian phù hợp và đảm bảo không khí trang nghiêm, thành kính, thể hiện lòng biết ơn của con cháu đối với tổ tiên.
